Bài viết giới thiệu tổng thể sự ra đời của “4C”. Sản phẩm từ sự kiên trì của một người đàn ông.
Nội dung
Nguồn gốc của 4C
Thuật ngữ “4C” mà chúng ta thường nghe ngày nay bắt nguồn từ những năm 1940. Là đứa con tinh thần của nhà sáng lập GIA Robert M.Shipley. Từng là một nhà bán lẻ kim hoàn. Shipley quyết tâm tập trung chuyên nghiệp hoá ngành trang sức tại Mỹ. Ông đã thành lập một tổ chức (GIA) để cung cấp một quy trình đào tạo chính quy cho các thợ kim hoàn và không ngừng truyền bá nâng cao kiến thức, đạo đức và tiêu chuẩn của ngành thương mại đá quý.
Shipley xây dựng “4C” như một thiết bị hỗ trợ học sinh của ông ghi nhớ bốn yếu tố đặc trưng của một viên kim cương rời. Chúng gồm color (màu sắc), clarity (độ trong), cut (đường cắt) và carat (trọng lượng carat). Nó là một khái niệm đơn giản nhưng mang tính cách mạng.
Thuật ngữ
Xuyên suốt lịch sử, các nhà buôn kim cương sử dụng nhiều thuật ngữ khá là “bao la” để nói đến bốn yếu tố này. Hiếm khi có sự nhất quán.
Có các cách gọi như “river” (trong như nước sông) hay “water” (trong như nước). Dùng khi tả những viên kim cương không màu. “Cape” để tả những viên kim cương nước vàng nhạt của vùng “Cape of Good Hope” của Nam Phi. Để mô tả độ trong, họ gọi chúng là “không có khuyết điểm” hoặc “thiếu hoàn hảo”. Đường cắt được chia ra làm “cắt sắc” và “cắt kém”. Kết quả là các nhà kim hoàn rất khó truyền đạt được hết các yếu tố giá trị của kim cương cho khách hàng hoặc giúp họ ghi nhớ chúng. Chỉ riêng thuật ngữ “carat” là được dùng xuyên suốt từ những năm 1500 cho đến nay để mô tả trọng lượng kim cương.
Dưới sự chỉ đạo của Shipley, “4C” đã trở thành “tiếng bản địa”. Trong ngôn ngữ công nghiệp đá quý ở Mỹ và được phổ biến rộng rãi. Hoạt động thông qua các chiến dịch quảng cáo, bài giảng và các khoá học của GIA. Trong suốt nhiều thập kỷ, “4C” cũng đã được tích hợp trở thành danh pháp quốc tế.
“4C” và thang điểm thẩm định kim cương
Cách tân của Shipley rất được các nhà kim hoàn hoan nghênh, nhưng GIA chưa dừng lại ở đó. Người kế nhiệm Shipley là chủ tịch Richard T.Liddicoat. Được các thế hệ nhân viên GIA sau này trìu mến gọi là “RTL” – cùng với các đồng nghiệp Lester Benson, Joseph Phillips, Robert Crowningshield và Bert Krashes – đã mở rộng “4C”.
Công việc của họ không chỉ gồm phát triển Thang điểm độ trong và Thang điểm màu nổi tiếng D-Z . GIA còn là xây dựng các phương pháp và quy trình khoa học. Với mục đích để phân loại chất lượng kim cương một cách khách quan.
Phân loại độ trong của kim cương là một trong những lĩnh vực bị xâm lấn bởi những mâu thuẫn lộn xộn trong thuật ngữ và phương pháp. Được tinh chỉnh trong suốt nhiều năm sau. Thang độ trong của GIA ngày nay bao gồm sáu mục từ “Flawless” (tinh khiết) đến “Included” (bao thể chứa bên trong) và chứa 11 cấp con cụ thể.
Mức độ chính xác trong phân loại độ trong này nhờ một sự đổi mới khác của của GIA. Sự ra đời của kính hiển vi đá quý – một công cụ phân loại độ trong. Các chuyên gia thẩm định của GIA sử dụng kính hiển vi này để xác định. Các tạp chất và khuyết điểm trong tất cả các viên kim cương đăng ký báo cáo phân loại GIA.
Đường cắt: Đánh giá sự tương tác của viên kim cương với ánh sáng
Tác động của Đường cắt – mức độ tương tác của kim cương với ánh sáng – là một thuộc tính khác mà RTL và các cộng sự muốn được giải thích rõ và chuẩn hoá hơn.
Ban đầu, RTL nghiên cứu các công trình của Marcel Tolkowsky. Ông là nhà toán học và thợ cắt kim cương người Bỉ . Mục đích để giúp xác định tỷ lệ “lý tưởng” của một viên kim cương cắt tròn. Đóng góp này của RTL bao gồm một hệ thống xếp hạng với các khoản khấu trừ cho các tỷ lệ sai lệch.
Do GIA đã nỗ lực tiêu chuẩn hoá việc đánh giá đường cắt của kim cương. Giờ đây chúng ta có thể phân loại một Hệ thống đánh giá đường cắt của GIA. Chúng đã được sửa đổi trong nhiều thập kỷ qua. Vào năm 2006, sau nhiều năm nghiên cứu sâu rộng. Bao gồm các nghiên cứu quan sát và mô hình hoá máy tính tiên tiến. GIA đã giới thiệu hệ thống phân loại đường cắt GIA cho những viên kim cương cắt tròn. Ngày nay, Thang đường cắt GIA mô tả cách một viên kim cương tương tác. Với ánh sáng để tạo ra độ sáng, ánh lửa và độ lấp lánh thường có ở những viên cắt tròn, từ Xuất sắc đến Kém.
Hơn cả “4C”: Tiêu chuẩn Thế giới
Sử dụng những tiến bộ khoa học tối tân nhất để thiết lập các tiêu chuẩn thẩm định. Chúng mang lại những kết quả nhất quán và nhắc lại. GIA đã tạo ra một cuộc cách mạng trong nền công nghiệp trang sức. Khuôn khổ của “4C” đã thay đổi cách xác định và giao tiếp chất lượng kim cương. Sau cùng là cách kim cương được mua và bán.
Những tiêu chuẩn này được các phòng thí nghiệm GIA tại chính địa điểm trên toàn thế giới tuân thủ nghiêm ngặt. Chúng cho phép GIA cung cấp các kết quả thẩm định kim cương khách quan. Nhất quán ở bất cứ đâu trên thế giới. Điều cần lưu ý là dù các thuật ngữ được GIA giới thiệu. Chúng được các phòng thí nghiệm khác trên toàn thế giới áp dụng. Nhưng chỉ có phòng thí nghiệm của GIA mới có thiết bị và quy trình độc quyền để thẩm định kim cương theo các tiêu chuẩn này.
Dịch bởi: changg mi Nguồn: GIA.edu
